De coronacrisis heeft duidelijk gemaakt hoe onzeker een baan en inkomen kunnen zijn. De kwetsbare positie van zzp’ers en mensen met een tijdelijk of nul-urencontract op de arbeidsmarkt, en te veel werk dat niet beloond wordt, zijn allemaal symptomen van een arbeidsmarkt die niet meer goed functioneert. Waardoor veel menselijk potentieel en kansen op een mooiere toekomst onbenut blijven. Dat kan en moet anders, zeker ook in De Bilt.
5.1 Iedereen verdient goed, betekenisvol werk en een rechtvaardig inkomen.
Werk is meer dan alleen een inkomen. Werk is de sleutel tot bestaanszekerheid, waardering, respect en tot deelname aan de samenleving. Met werk zijn mensen in staat een zelfstandig bestaan op te bouwen en hun talenten te ontwikkelen.
Hoe ernstig de gevolgen van corona uiteindelijk voor de werkgelegenheid zijn, weten we nu nog niet, maar dat alle handjes nodig zijn om onze samenleving draaiende te houden is wel zeker. Dat is voor ons aanleiding om extra te investeren in mensen en de arbeidsmarkt. Scholing, herscholing en bijscholing zullen daarbij essentieel zijn.
Onze keuzes
- Iedereen heeft recht op werk. Sterker nog, we hebben iedereen nodig!
- Als iemand om welke reden dan ook niet de stap naar betaald werk kan zetten, is het streven dat ook hij of zij naar eigen vermogen zo ver mogelijk op de participatieladder komt. Dat kan bijvoorbeeld met nieuw beschut werk, een basis- of publieke baan.
- Arbeidsmatige dagbesteding is een opstap naar de ladder, naar regulier betaald werk.
- Als mensen in een participatie/re-integratietraject zitten, hebben we aandacht voor achterliggende problematiek, zoals schulden, scheiding en mentale problematiek. We lossen deze problemen eerst op, zodat deze mensen met een gerust hart aan het werk kunnen.
- We vinden het belangrijk om samen met mensen te ontdekken, waar hun kansen en talenten liggen en wat de belemmeringen zijn om daar gebruik van te kunnen maken.
- We willen dat de Biltse statushouders de kans krijgen om goed te integreren in onze samenleving. Indien nodig ondersteunen we instellingen zoals steunpunt vluchtelingen die hierin een belangrijke rol spelen met extra geld en middelen. We stimuleren ook de Biltse bevolking om een rol te spelen bij de integratie van vluchtelingen, daar vindt de echte integratie plaats!
- De doelgroep jongeren is voor de PvdA De Bilt extra belangrijk. Niemand vanuit school naar de bijstand is het uitgangspunt. Wij creëren als gemeentelijke organisatie minimaal 10 stageplekken om jongeren tijdens of aansluitend op hun studie werkervaring op te laten doen.
- Om mensen perspectief te bieden willen we in onze gemeente maximaal gebruik maken van de mogelijkheden van de Participatiewet. Dit doen we door mensen die buiten de regels vallen (tijdelijk) te helpen aan voldoende inkomen. En door gebruik te maken van de mogelijkheid om verplichtingen, die de wet mensen oplegt (tijdelijk) buiten werking te stellen als dat mensen in hun individuele situatie helpt.
- We willen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk helpen én aan het werk houden. Daar is samenwerking tussen gemeenten, onderwijs en werkgevers voor nodig.
5.2 Van uitkering naar werk
Iedereen heeft recht op onze hulp om weer aan de slag te komen. Aandacht is, net als solidariteit en naast de mensen staan, daarbij echt belangrijk. Mensen zijn in de regel niet uit vrije wil aangewezen op de bijstand. Vaak is het een gevolg van pech en zijn belangrijke levensgebeurtenissen, zoals een scheiding, rouw of de coronacrisis hier mede aanleiding voor. Juist daarom is stress-sensitiviteit in de benadering van bijstandsgerechtigden belangrijk. Het kan niet meer zo zijn dat mensen die een uitkering ontvangen jarenlang niets horen van de gemeente. Als overheid moet je handelen vanuit vertrouwen en die vertrouwensrelatie moet je opbouwen.
Onze keuzes
- We hebben contact met iedereen die geen werk heeft. We wachten niet meer tot de formele overgang van WW naar de bijstand, maar hebben al ruim daarvoor een gesprek.
- Onze gemeente heeft een verantwoordelijkheid richting de meest kwetsbare inwoners. We willen niet alleen dat mensen rond kunnen komen van een uitkering, maar dat ze kunnen meedoen aan de samenleving.
- Wij houden contact met de mensen die tijdens de coronacrisis een TOZO-aanvraag hebben gedaan.
- Veel mensen, die gebruik moesten maken van de TOZO-regelingen waren werkzaam in sectoren die het hardst zijn getroffen. Veel van hen zijn vaak in de vorige crisis al gedwongen zzp’er geworden. Nu zijn ze als onderdeel van de flexibele schil weer het eerste slachtoffer van de crisis. Tegelijkertijd zien we sectoren die kampen met een tekort aan mensen, zoals het onderwijs, de zorg en de techniek. Als gemeente kunnen en willen we hierin het verschil maken. We zorgen er met bij-, her- of omscholing voor dat deze mensen in de sectoren met veel arbeidsplaatsen terecht kunnen.
- Wij creëren minimaal 50 nieuwe basisbanen in de publieke sector. De basisbaan is een volwaardige baan met een fatsoenlijk salaris, waarmee mensen die nu nog ongewild langs de kant staan aan de slag kunnen. Bijvoorbeeld als conciërge op scholen, wijkhulp, beveiliger of speeltuinmedewerker.
- Er komt een einde aan de cultuur van wantrouwen in de bijstand. De bijstand is geen moeras van sancties, formulieren en verplichtingen maar een springplank naar meedoen in de samenleving.
- Als mensen werk aanvaarden vanuit de uitkering, krijgen ze ondersteuning van een financiële coach die met hen doorrekent wat de gevolgen zijn, zowel positief als negatief (bijvoorbeeld verlies aan toeslagen). Als er sprake is van een armoedeval wordt er gekeken hoe de gemeente dit kan compenseren.
- Gedurende de eerste 4 maanden na werkaanvaarding wordt de bijstandsuitkering niet beëindigd maar opgeschort. Op deze manier zullen mensen eerder werk aanvaarden omdat de terugkeer naar een uitkering niet nodeloos ingewikkeld wordt gemaakt. Vaak weigeren mensen werk omdat terugkeer in de bijstand een ingewikkeld, langdurig proces is waardoor mensen een tijd zonder inkomen kunnen komen te zitten. Loon stopt voordat een uitkering weer is opgestart. Hierdoor komen mensen in de financiële problemen. Door de uitkering op te schorten i.p.v. te beëindigen voorkom je dit.
- 10 % van het werk waar de gemeente opdrachtgever van is, wordt omgezet in zogenaamd social return: het bedrijf dat de opdracht krijgt, besteedt op de één of andere manier dit deel op een sociale manier; bijvoorbeeld door de inzet van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Deze Social Return on Investment passen we toe bij alle projecten (fysiek, infra en sociaal) en bij de inkoop van diensten en producten door de gemeente. En de gemeente geeft daarbij het goede voorbeeld. We controleren de naleving daarvan.