3. Droge voeten en betaalbare energie voor ons allemaal

3.1 Hoe gaan we in gemeente De Bilt minder gebruiken en meer opwekken?

Het onderzoek naar windenergie heeft de gemoederen in 2021 flink beziggehouden in onze gemeente, dat heeft u vast wel in de kranten gezien.

De PvdA De Bilt kijkt als volgt naar het energievraagstuk voor onze gemeente:

• Zet fors in op alle maatregelen waar we geen spijt van krijgen zoals zonnepanelen op elk dak (te beginnen met alle daken van de 5.000 woningen van SSW), zonnepanelen op geluidswallen en het isoleren van woningen (te beginnen met de slechtste categorieën). We zetten fors in/trekken samen op met SSW om een grote investering voor zonnepanelen op grote daken van SSW mogelijk te maken, met participatie/garantstelling van de gemeente.
• We zetten fors in op minder energie verbruiken, daarom organiseren we vanaf 2022 opnieuw elk jaar een verduurzamingsactie voor woningeigenaren met een grote collectieve inkoop- actie van zonnepanelen, vloerisolatie, spouwmuurisolatie, isolatieglas en hybride warmtepompen.
• We stellen een burgerberaad over klimaat in om zo inwoners te betrekken bij de klimaat- opgave. Op deze wijze proberen we een afspiegeling van de bevolking mee te laten praten over de Biltse klimaat opgave. In 2022 en 2023 komt dit burgerberaad met een advies aan de raad.
• Zet vervolgens in op zon op veld, met als harde voorwaarden; minimaal 50% duurzaam lokaal eigenaarschap, tijdelijkheid (maximaal 30 jaar gebruik van de grond eronder) en toename van de biodiversiteit. Als 50% lokaal eigenaarschap niet gerealiseerd kan worden door inwoners of lokale collectieven, dan doet de gemeente zelf voor 50% mee, zo vloeien de voordelen terug naar alle inwoners en houd de gemeente zeggenschap over het beheer. Dit gebeurt al in Gelderland, Drenthe en Twente en door een motie van PvdA De Bilt onderzoeken we dat nu ook in onze gemeente.
• Pas windenergie in onze gemeente pas toe als bovenstaande mogelijkheden zijn uitgevoerd en plaats eventuele windmolens langs de A27 en A28 (niet die van 240m hoog, maar lagere exemplaren zoals verderop langs de A27 en A6) op plekken waar dit loont (het rendement moet positief zijn, zowel in klimaatwinst als in geld). Betrek inwoners en gebruik het participatieniveau ‘meewerken’.
• Monitor nieuwe ontwikkelingen zoals het gebruik van waterstof, (ultradiepe) geothermie en andere innovaties op bruikbaarheid en maak hier gebruik van zodra dit loont (zowel in opwek/reductie als kosten/baten). De Bilt sluit zich aan bij onderzoek van de Provincie Utrecht naar geothermie.
• Toepassing van kernenergie vinden wij een zaak die alleen op nationaal niveau besloten kan en moet worden. Vooralsnog zijn wij hier niet positief over. Lokale moties over kernenergie of uitbreiding van biomassacentrales zullen wij daarom niet steunen.
• Aandacht voor klimaatgevolgen zoals toenemende warmte- en wateroverlast is heel belangrijk. We spelen hier lokaal op in met goede gemeentelijke plannen. We zorgen voor meer groen, maken bestrating waterdoorlatend en koppelen regenwater in zoveel mogelijk wijken af van het riool, zodat het water de grond in kan.

3.2 Iedereen profiteert mee van de energietransitie

• We hebben in de regionale energiestrategie (RES) afgesproken dat er de komende 8 jaar in onze gemeente 25 hectare zonneweides, meer dan 5 hectare zonnepanelen op dak (ook door een motie van PvdA De Bilt) en een onderzoek naar windmolens (2 of 3) van maximaal 150 meter wordt uitgevoerd.
• Indien noodzakelijk, passen we onze gemeentelijke ambitie aan als blijkt dat we de landelijke klimaatdoelstellingen niet halen. Het is mogelijk dat ons hierom gevraagd wordt in 2023 als blijkt dat we als land of regio te weinig doen om de klimaatverandering te keren. 
• In onze gemeente is minimaal 50% van de duurzame energiebronnen in gemeenschappelijke handen. Dat betekent dat als collectieven dat niet voor elkaar krijgen, we zelf als gemeente gaan participeren en 50% van de aandelen nemen. Zo vloeit het rendement naar alle inwoners en houden we als gemeente zeggenschap over verkoop en beheer van zonne- en windparken.
• We werken met energieambassadeurs. Dit zijn inwoners die vooropgaan in het verduurzamen van hun huis. Ook werken we met energiecoaches (basisbanen van de gemeente) We gaan samen met hen de wijken/dorpen in om de buren te stimuleren ook te verduurzamen. 
• Wie zijn of haar huis wil verduurzamen, maar daar geen geld voor heeft, kan tegen gunstige voorwaarden een duurzaamheidslening krijgen via de gemeente. We creëren hiervoor een verduurzamingsfonds. Ook is er de mogelijkheid om mee te doen aan zonnepanelen op publieke daken en gemeentelijke zonne- of windvelden en voor ieder huishouden met een inkomen tot 130% van het sociaal minimum, is er een gratis “energiebox” om het huis energiezuiniger te maken, maar ook een omruilmogelijkheid voor energie slurpend witgoed.

3.3 Collectieve opgave

• We kiezen voor een collectieve (wijk)aanpak bij de verduurzaming van woningen. Wanneer de woningcorporatie al haar sociale huurwoningen in wijk of dorp gaat verduurzamen, willen we dat alle woningen, dus ook de vrije sectorhuurwoningen en de koophuizen in die wijk of dat dorp worden verduurzaamd. Dit is goedkoper, effectiever en iedereen kan zo meedoen.
• In dezelfde wijkmatige aanpak bouwen we warmtenetten voor wijken en onderzoeken we de mogelijkheden van waterstof zodat we stap voor stap, met wijk voor wijk de beste oplossing, van het gas af kunnen.

3.4 Afval en de circulaire economie

• DIFTAR is in onze dichtbevolkte gemeente geen goede oplossing, want het leidt tot meer zwerfafval en jaagt grote gezinnen onnodig op hoge kosten.
• In samenwerking met landelijke platforms en de Rijksoverheid organiseren we bewustwordingscampagnes over de gevolgen van plastic afval. Met aansprekende initiatieven, gedragen door inwoners, proberen we de hoeveelheid plastic afval in onze gemeente terug te dringen.

3.5 Verbeteren luchtkwaliteit

• We stimuleren in onze gemeente wandelen, fietsen en het gebruik van het openbaar vervoer en ontmoedigen het autogebruik. Daarmee vergroten we de leefbaarheid en verbeteren we de luchtkwaliteit.
• We maken ons sterk voor een hoogwaardig ov-netwerk met een goede bereikbaarheid van belangrijke voorzieningen, zoals ziekenhuizen, gezondheidscentra en scholen. In onze gemeente moet altijd op maximaal 800 meter lopen een bushalte zijn.
• We stimuleren het deelgebruik van elektrische auto’s. Daarbij is de toegankelijkheid en betaalbaarheid voor alle inwoners belangrijk. We werken aan een variant voor U-pashouders.
• Houtstook in open haarden, barbecues en pelletkachels zorgt voor veel overlast bij mensen met luchtwegaandoeningen, hart- en vaatziekten en bij ouderen en kinderen. Niet iedereen is zich hiervan bewust. Daarom werken we aan bewustwording door gemeentelijke publicaties in de gemeentelijke kranten en bieden we stookcursussen aan over hoe de overlast voor buren kan worden beperkt en je toch kunt genieten bij de open haard of je barbecue.

3.6 Een groene gemeente

De gemeente De Bilt is een groene en landelijke gemeente en dat willen we zo houden. Wij kiezen er bewust voor om een groene gemeente te zijn, waarin burgers met plezier wonen. Dat betekent dat we groen houden wat groen is en dat het groenonderhoud op orde is.

• We koesteren het ‘NNN’, het Natuurnetwerk Nederland. Dat betekent dat we niet bouwen in NNN gebied (zoals bij het Verwelius-terrein) en ervoor zorgen dat de biodiversiteit van onze NNN-gebieden gelijk blijft of verhoogd wordt. We werken nauw samen met de maatschappelijke instellingen en verenigingen die zich hard maken voor deze zaak.
• de gemeente blijft de mogelijkheid dat bewoners openbaar groen nabij hun woning kunnen “adopteren” en zelf kunnen onderhouden, aanbieden.
• groen in de wijken wordt gekoesterd en onderhouden. We bouwen niet alles vol en we stellen extra budget beschikbaar om achterstallig onderhoud van het groen aan te pakken.